Gün geçmiyor ki Dünya halkları işsizlik ve pahalılıktan dolayı kendi yöntemleri ile rahatlama yolunu tutmasın… Meksika’daVeracruz Dağları’ndaki yirmidört bin kişinin yaşadığı bir köy, kendi para birimini üretti ve Meksika’nın ulusal para birimi olan Peso yerine yerel Totona dilinde para anlamına gelen “Tumin” kullanma kararı aldı.
Meksika, aslında bu tür yöntemlere yabancı bir ülke değil. Chiapas kentinde Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu, merkezi hükümetin baskılarına dayanamayıp isyan eden halkın öncüsü olmuş ve halk yıllardır kendi kendini yönetmenin örneklerinden birini yaşatıyor. Benzer yöntemlerin ekonomik anlamda başka fakir köylülerce kullanılması, bu bakımdan tesadüf değil.
Ulusal para birimi pesonun köydeki miktarının az olması ve bu sebeple ticari hayatın durması sebebiyle, 2010 yılında kendi para birimlerini kullanmaya başlayan köylüler, 2012 yılında tamamen bu para birimini kullanmayı kabullenmiş. Şimdi başka yoksul köylüler de parayı kullanmaya başlamış durumda. 1,5,10,20’lik banknotlar halinde basılan Tumin’in diğer bölgelere de yayılma durumunun ortaya çıkması, Meksika Merkez Bankasını da harekete geçirmiş durumda.
Meksika Merkez Bankası, bu para sisteminin spekülasyona yol açtığını söyleyerek, parayı kullananları dolandırıcılıkla suçluyor. Bu suçlamalara karşı yıllarca çetelerin zulümüne uğramış halkın bir üyesi olan Castro Soto, yerel üretimi arttırmak istediklerini, en büyük sorunun bu olduğunu, artık her şeyin dışarıdan geldiğini ve dükkana gittiklerinde bir alternatif olmasını istediklerini, bir dükkan mal alacak üretici bulamıyorsa, ona yardımcı olduklarını, para sistemlerinin altın rezervlerine değil kendi takas sistemlerinin güvencesi altında olduğunu belirtti.
Parababalarının çiftliği haline gelen merkezi ekonomilerin yakıcılığını bu şekilde hafifletmeye çalışan köylülerin ürettikleri çözümün gittikçe yayılması, Meksika’daki parababaları iktidarının temellerini sarsacak nitelikte. Köylülerin şimdilik bu para birimini merkezileştirmek için bir çabaları yok. Gelecek günlerde bu para sisteminin nasıl yayılacağını merakla takip edeceğiz.