Kuzey Kore ya da diğer adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, hakkında oldukça farklı görüşlerin olduğu bir ülke. Özellikle çok çeşitli kaynaklardan spekülatif, çoğu zaman uçuk diyebileceğimiz iddialar bulunmakta. Ancak son dönemlerde Kore DHC’ye gidenler sayesinde aslında birçok iddianın da bir uydurmadan ibaret olduğu kanıtlanmış durumda. Bunlardan biri, sadece 24 çeşit saç stili seçme gibi zorunluluğun bulunması… Oysa böyle bir durum söz konusu değil. Bunun yanında dünyadan ayrı bir Juche takviminin kullanıldığı iddiası da gerçeklik taşmamakta. Bu takvim, politik bir önem arz ederken yine bütün dünya gibi aynı takvim kullanılmaya devam ediyor.
Dünya kupasını kazandıklarını sanmıyorlar. Marketlerin boş olduğu ya da herkesin somurtkan tavırlarda olması ise yine söz konusu değil. [1] Yine genelde beğeni ya da takipçi kasmak için üretilen bilgi karmaşasından, ABD merkezli haber kaynaklarından yayılan bilgilerden uzak, istatistiklere dayalı bir inceleme yapmak gerekir. Öncelikle KDHC’nin aslında iki önemli sorunu bulunmakta. İlki 1991’de Sosyalist blokun çökmesi… Bu durum KDHC’nin ekonomik, siyasi, kültürel vs… ortaklarından olan SSCB, Yugoslavya, Doğu Almanya vs… gibi ülkelerin artık olmadığı, yani yalnız başına kalması sonucunu doğurdu. Bunun yanında ülke ciddi bir ambargo durumuna maruz kalmaktadır. Rusya ile Çin buna karşı KDHC’nın ilişki içinde olduğu ülkelerdir. Ancak Rusya, SSCB dönemindeki eski gücünde değil ve yeniden toparlanma girişiminde Çin ise yalnız kendi çıkarını düşünen bir durumdadır. Bunun yanında dağlık bir ülke, bu toprakların verimsizliği demek. Yine KDHC’nin tam anlamıyla sosyalist mi yoksa sosyalizmin izlerini taşıyan bir devlet olup olmadığı ise tartışmaya açıktır. Genel olarak Juche adında özgün ve klasik ML’den ayrı bir ideolojiye sahiptir. Elimizde buna ait kaynaklar ise sınırlı. Bunun yanında mevcut kişi kültü ve bürokratizm de eleştiriye ve tartışmaya açıktır. Bu tartışmada gerçel sosyalizmin eksiklerini giderme bakımından bize ışık tutacaktır.
Tamamen araştırmalardan taradığım bilgiler ışığında KDHC hakkında genel bir değerlendirme yapacağız. Eğitim verilerine bakacak olursak okuma yazma oranı %100’dür. [2] Bu basit bir veri gibi görünse de, dünyanın genelinde hala buna ulaşamayan ülkeler bulunmaktadır. Öğretmen başına düşen öğrenci miktarı ise 20’dir. Dünya’daki ortalama ise 24 civarındadır. [3] Öğrencilerin ilkokulu bitirme oranı ise %97 civarındadır. [4] Yaşam beklentisi ise 72 yıl civarında. 5 yaş altındaki çocuk veya bebek ölüm oranı, 2017 verilerine göre binde 19’dur. Dünya ortalaması ise 2017 verilerine göre binde 39.1 civarındadır. [5] Bebek ölüm oranı ise binde 14’tür. Dünya ortalaması ise binde 29’dur. [6] Bin kişiye düşen hasta yatağı sayısı 13.2, dünya ortalaması ise 2 civarındadır. [7] Kötü su ve temizlik dolayasıyla ölüm oranı ise 100 binde 1.4, dünya ortalaması ise 11.8’dır. [8] Gelişmiş su kaynaklarının kullanımı ise %98.9’dur. [9] Aşılanma oranı DPT, kızamık, HeB3 sırasıyla %97,%99 ve %97. [10] Doğum öncesi bakım alan kadın oranı %100’dür. Dünya ortalaması ise %86’dır. [11]
İşsizlik oranı %3,3 civarındadır.[12] Kadınlar ise toplam iş gücünün %47,6 kısmını oluşturmaktadır. [13] Ulaşımda ise demiryolu bakımından gelişmiş bir ülkedir. Toplam 6000 km üzerinde bir demiryolu hattı olduğu öngörülmektedir. Pyonyang metrosu, dünyanın en derin metrosu ünvanına sahiptir ve günde ortalama 500 bin kişi taşınmaktadır. [14]
Bunun yanında 100 binde 4 ile cinayet oranlarının da en düşük olduğu ülkelerden biridir. [15]
Bu toplanan verilerle genel bir önyargıdan, uzak övme veya yerme yapmadan bir inceleme yapmak istedim. Gelecekte Kore Demokratik Halk Cumhuriyetini neler beklediğini söylemek zor. Ancak ambargoların ortadan kalkması, 1990 öncesi sosyalist blok devam ederken gösterilen ilerlemenin sağlanması açısından önemlidir. Belirttiğimiz gibi değerlendirme yaparken bu koşulu göz önünde bulundurmak gerekir.
Ankara Direniyor’dan Berke
[1] Three days in Korea – Everyday Holiday Youtube
[2] Unicef
[3] Dünya Bankası
[4] Dünya Bankası
[5] Dünya Bankası
[6] Dünya Bankası
[7] Dünya Bankası
[8] Dünya Bankası
[9] Unicef
[10] Dünya Bankası
[11] Dünya Bankası
[12] Dünya Bankası
[13] Dünya Bankası
[14] North Korea’s Metro is UNBELIEVABLE – Drew Binsky Youtube
[15] Dünya Bankası