Sendikaların genel merkez yönetimlerinde Genel Başkan, Genel Sekreter, Örgütlenme, Mali ve bir de Eğitim Daire Başkanları vardır.
Türkiye’de ki sendikalaşma oranına baktığınız zaman sendika başkanlarının görevini ne kadar yaptığı ortadadır.
Konumuz sendika başkanlarının görevlerini yapıp yapmaması değildir. Konumuz sendika yöneticilerinin yeterliliğini tartışmakta değildir. Ki öyle olsa Sendika yöneticilerinin kaçının sendikal mevzuat konusunda eğitim alması gerektiğini tartışırdık. (Üzerinde durulması gerekene bir konudur)
Ama şimdi ilgilendiğim konu sendikaların Eğitim Daire Başkanlığıdır.
Sendikaların Eğitim Daire Başkanlığının görevi işçilere uzmanları ile birlikte sendikal eğitim vermek, işçilerin hakları ile ilgili broşürler, yayınlar hazırlamaktır. Var olan örgütlülüğü sağlamlaştırmak ve yeni işçi ve işyeri örgütlenmelerinin önünü açmaktır. Adı itibari ile Eğitim Daire Başkanlığını öne çıkarttım. Yoksa sendikal örgütlülüğü yükseltmek sendikal mücadele içerisinde bulunan herkesin görevidir.
Sendikal örgütlülüğü yükseltmek için sendikalar işçilere yönelik eğitim çalışmaları, toplantıları, seminerler yapmakta mıdır?
Birçok sendika bu soruya evet yanıtını verir. Sendika içerisinde veya toplantı salonlarında işyeri temsilcileri ile yapılan her görüşme bir eğitim çalışması olarak adlandırılabilir. Eğitim çalışmaları, seminerleri daha planlı programlı varsa kendi konferans salonunun da, otellerde veya farklı toplantı salonlarında yapılabilir.
Sendikalar, sendikal mücadele veya mevzuat gibi konuları içeren broşür, dergi gibi yayınları da çıkartabilir. (Sendikalar bu konuyu daha çok öne çıkartırlar. Binlerce bildiri, broşür, dergi basılır. Şubelere gönderilir. Şube işçilere dağıtır mı dağıtmaz mı işçi dağıtılanları okur mu okumaz mı, kimse o kısmı ile ilgilenmez. Ancak kongrelerde faaliyet raporları içerisinde geniş yer alır. Sendikaların depolarında ne kadar okunmamış yayınları vardır küçük bir araştırma konusu olabilir.)
Biz toplantı salonlarında yapılan eğitim çalışmalarına bakalım. Bu toplantılara daha çok sendikanın işyeri temsilcileri katılır. (Her şey imkanlar dahilindedir.)
Eğitim çalışmalarını sendika eğitim uzmanları verir. Eğitim uzmanları çoğunlukla üniversite mezunu, konusunda eğitim almış kişilerdir.
Eğitim çalışmalarının konusu bellidir.
– Sendikaların Doğuşu ve Tarihi
– Dünyada ve Türkiye’de Sendikacılık
– Sendikal anlayışlar, (Sarı Sendikacılık, Sınıf Sendikacılığı vb. Dikkatinizi çekerim, eğitim veren tüm sendikalar sarı olmadığı iddiasındadır.)
– Eğitim veren sendikanın mücadele tarihi (Genel Başkanlarının resimlerinin bol olduğu sinevizyon, olmazsa olmazıdır.)
– Güncel konular ve sendikal mevzuat
Bizim için bu kadar yeter çünkü eğitim daha çok güncel konular ve sendikal mevzuat üzerinde yoğunlaşır. Elbette olması gerekende budur. Çünkü işçi işçileri ilgilendiren güncel konuları ve yasal mevzuatı bilecek ki ona göre davransın.
Ne vardır yasal mevzuatta?
Bir sendika bir işyerinde nasıl örgütlenebilirden çok yasal prosedürler öne çıkartılır.
Eğitim uzmanları, yasal olarak bir işyerindeki örgütlenme süreçlerini tüm prosedürleri, çoğunluk tespiti, yetki, toplu iş sözleşme sürecini, grev, uyuşmazlıkları anlatır. Toplu İş Sözleşmenin getirilerine uzun uzadıya yer verilir. Sendikalı işçilerin, işyeri temsilciliğinin güvenceleri anlatılır. Sendika temsilcisi işyerindeki sendikacının siluetidir. Disiplin kurulu önemlidir. İşyerinde sendika temsilciği odası olur, vb.
Yasa işçilere sendikaya üye olma hakkı vermiş, grev hakkı vermiş eğitim uzmanları da bu prosedürü işçilere bir tamam anlatması gerekir. Ki eğitim uzmanları anlatır.
İşçilerin, hangi koşullarda kıdem ihbar tazminatı alabileceğini, işten atılmanın koşullarını, fazla mesainin, dinlenme sürelerini, ücretli izinlerin nasıl olacağını, emeklilik şartlarını bilmesi de gerekir. Eğitim uzmanları onu da anlatır.
Güncel konuları da işçilerin bilmesi gerekir ki o da eksik bırakılmaz.
İşte buraya kadar sendikacılara göre verimli bir toplantı gerçekleşmiş olur. Eğitim daire başkanlığı görevini yerine getirmiştir.
Eğitim uzmanları yasal mevzuatı anlatıyorsa bu yazının amacı ne diyeceksiniz?
Bu yazının amacı eğitim uzmanlarının neleri anlatmadığı üzerinedir.
Eğitim uzmanlarının anlatmadıklarının hepsini sendikacılar bilir ama işçilerin bilmesini istemedikleri için anlattırmazlar.
İşte o anlatılmayanlar;
- İşçilerin sendikalaşmaya başladığından haberdar olan işveren işçileri işten atmaya başladığında;
- Ya da sendika çoğunluğu sağlamıştır. Yetkisini de almıştır. Ama işveren ben buna uymuyorum diyerek işçi atmaya ya da işçilere baskı yapmaya başladığında;
- Ya da bir işyerinde işveren her türlü hukuksuzluğu yaparak işçilerin haklarını gasp ettiğinde;
- Özel İstihdam Büroları, BES, Zorunlu Arabuluculuk Yasası, taşerona kadro, vb konular tartışıldığı dönemlerde sadece durum tespiti yapıldığında;
- Ya da işçilerin kendi direnişleri, grevleri veya kendi sendikasının diğer grev ve direnişlerinde hatta farklı iş kollarındaki işçi direnişleri, grevleri olduğunda;
- Ya da bir sendikanın toplu iş sözleşmelerinde direnişlerde, grevlerde işçileri sattığında;
- Ya da işçilerin hakları gasp edilirken sendikaların ses çıkartmadığında;
- Ya da sendikaların işverenlerle birlikte hareket ederek işçileri susturduğunda;
- Ya da 15 milyon işçiden 1.5 milyon işçinin sendika üyesi olduğunda bunların da yarısının sendikalı çalışması karşısında;
- Ya da asgari ücretin AGİ ile beraber 1603 TL olmasında;
- Ya da milyonlarca işçinin asgari ücretle çalıştığında;
- Ya da yoksulluk sınırı, hele hele açlık sınırının altında bu kadar çok işçinin çalışmasında;
- Ya da sendikacıların yüksek ücretler aldığında;
- Ya da işçi direnişlerinin, grevlerin, basın açıklamaların mitinglerin yasaklandığında;
- Ya da birçok sendikacının yönetimde kaldığı sürece tek bir işyeri hatta tek bir işçi dahi örgütlemediğinde;
Sendikaların eğitim uzmanları tüm bunlara karşı işçilerin nasıl davranmasını gerektiğini anlatmaz.
Eğitim uzmanları sınıf sendikacılığını, sınıf bilincini, sınıf dayanışmasını, gerçek örgütlülüğü, sarı sendikacılığın işçi sınıfı için zararlı olduğunu, sendikaların işçilerle var olduğunu anlatmaz.
Bilmediğinden mi? Olabilir belki. Ya da onlardan Sendika başkanları, sadece yasal mevzuatı anlatılmasını mı ister? Evet. Çünkü sarı sendikacılar bilinçli ve örgütlü işçilerden korkar.
İşçi ve Sendika